Sezon na alergię - jak rozpoznać i skutecznie łagodzić objawy kataru siennego?

Z początkiem wiosny wiele osób zaczyna odczuwać dolegliwości związane z alergią sezonową. Zwiększona liczba przypadków ma ścisły związek głównie z intensywnym pyleniem drzew, traw i chwastów. Jedną z najczęstszych reakcji alergicznych, pojawiających się w tym okresie, jest katar sienny. Kichanie, swędzenie i wodnisty wyciek z nosa, to tylko niektóre z uciążliwych objawów z jakimi przychodzi nam się zmagać. W tym artykule dokładnie wyjaśnimy czym jest katar sienny, jakie daje symptomy, co go wywołuje oraz jak łagodzić jego objawy, przy pomocy domowych sposobów i leków bez recepty na alergię.

Katar sienny – co to właściwie jest?

Katar sienny to potoczna nazwa alergicznego nieżytu nosa, który jest stanem zapalnym błony śluzowej. Powstaje w wyniku nieprawidłowej odpowiedzi układu odpornościowego na kontakt organizmu z alergenem, którym najczęściej są pyłki roślin. Wiosną są to pyłki drzew, latem głównym problemem stają się trawy, a jesienią – chwasty. Dodatkowo, u niektórych osób objawy kataru siennego mogą nasilać się także pod wpływem obecnych w powietrzu zarodników pleśni i grzybów.

W przeciwieństwie do kataru infekcyjnego, katar sienny nie wiąże się z gorączką, bólem gardła, mięśni czy innymi symptomami choroby wirusowej, a jego objawy utrzymują się przez dłuższy czas, często powracając cyklicznie w sezonach alergicznych. Podstawową różnicą jest też konsystencja i kolor wydzieliny z nosa. Infekcyjna jest gęsta i żółtawa, a alergiczna – wodnista i bezbarwna.

Objawy alergii – jak rozpoznać katar sienny?

Katar sienny objawia się szeregiem dolegliwości, które mogą znacząco wpływać na komfort codziennego życia. Reakcje na alergeny są indywidualne i u każdego mogą przybierać inne formy, zarówno pod względem nasilenia, jak i typu objawów. Najbardziej charakterystyczne są symptomy ze strony nosa, ale alergia może obejmować także oczy, skórę, a nawet ogólne samopoczucie.

Objawy nosowe: wodnisty katar; częste lub napadowe kichanie; uczucie zatkanego nosa, mimo braku infekcji; swędzenie, zarówno wewnątrz jak i w okolicach nosa.

Objawy oczu: nadmierne łzawienie; zaczerwienienie spojówek; uczucie “piasku pod powiekami”; swędzenie lub pieczenie oczu i ich okolic.

Objawy skórne i wziewne: swędzenie skóry; kaszel i świszczący oddech; wysypka (szczególnie u dzieci); zaostrzenie objawów astmy lub uczucie duszności.

Objawy ogólne: uczucie przewlekłego zmęczenia; problemy z koncentracją; trudności ze snem.

Kiedy pyli topola i inne uczulające rośliny?

Sezon pylenia roślin w Polsce rozciąga się na kilka miesięcy, wraz z rozpoczęciem wiosny. Dla osób mających alergię na pyłki, znajomość kalendarza pylenia jest kluczowa, aby odpowiednio się przygotować do tego okresu. W zależności od rodzaju rośliny i jej cyklu wegetacyjnego, pylenie może rozpocząć się lekko wcześniej lub później. Aktualny stan pylenia można śledzić na serwisach internetowych, poświęconych prognozom alergenów.

W marcu pylą głównie leszczyna, olsza i topola – która wykazuje najintensywniejsze stężenie pylenia, mogące trwać aż do lata.

W kwietniu najwyższe stężenie osiągają pyłki brzozy, a pod koniec tego miesiąca zaczyna pylić dąb.

W maju nadal aktywne są brzozy i dęby, a do tego dochodzą jeszcze pyłki babki lancetowatej, traw, szczawiu i pokrzywy.

W czerwcu wszystkie rośliny z maja kontynuują pylenie, a kolejnymi alergenami są pyłki komosy.

Alergia na pyłki drzew i trawy - co pomaga?

Przy objawach alergii na pyłki drzew i traw pomaga przede wszystkim ograniczenie kontaktu z alergenami. Jeśli jednak nie jest to możliwe warto zaopatrzyć się w leki przeciwhistaminowe OTC, środki nawilżające i obkurczające naczynia błony śluzowej lub glikokortykosteroidy donosowe (steroidy), które może przepisać lekarz.

Jak wyleczyć alergię? Naturalne i codzienne sposoby

Aby złagodzić objawy alergii na pyłki można zastosować codzienną profilaktykę, która ogranicza obecność alergenów w mieszkaniu lub dostawanie się ich do nosa i oczu. Jeżeli reakcja organizmu jest z reguły delikatna, podstawowe działania powinny pomóc, jeśli jednak cierpisz na silną alergię – konieczne mogą być leki przeciwhistaminowe. Wskazówki, co na katar sienny jest najskuteczniejsze, znajdziesz poniżej.

Unikanie alergenów (wietrzenie mieszkania, zmiana ubrań)

Unikanie alergenów wydaje się najprostszym sposobem na wiosenne objawy alergii. Warto jest, w okresie intensywnego pylenia, ograniczyć długie spacery, zwłaszcza do lasów i okolic, gdzie pylą uczulające nas rośliny. Dobrze jest też, każdego dnia wietrzyć mieszkanie – najlepiej wczesnym rankiem lub późnym wieczorem, kiedy pylenie jest mniejsze. Jeśli obawiasz się, że wprowadzisz do domu tylko kolejne alergeny, warto zaopatrzyć się w oczyszczacze powietrza.

Po każdym powrocie z zewnątrz, trzeba też koniecznie umyć ręce i twarz, ponieważ pyłki łatwo osadzają się na skórze. Dobrą praktyką jest też zmiana ubrań i noszenie okularów przeciwsłonecznych, które zapobiegają nadmiernemu dostawaniu się pyłków do oczu. Jeśli masz zwierzęta, które zabierasz na spacery, warto je regularnie wyczesywać, ponieważ mogą przenosić pyłki na swojej sierści.

Domowe metody łagodzenia objawów

Domowe metody na katar alergiczny obejmują głównie regularne płukanie nosa solą fizjologiczną, wodą morską lub preparatami zakupionymi w aptece. Pomocne mogą być także inhalacje lub herbatki z dodatkiem imbiru, który ma skuteczne właściwości oczyszczające i przeciwzapalne.

Do oczyszczania otoczenia domowego z alergenów, mogą służyć nie tylko specjalne filtry, ale też niektóre rośliny doniczkowe, znane ze swoich unikalnych właściwości. Należą do nich np.: Sansevieria, skrzydłokwiat, dracena, bluszcz, aloes, gerbera czy kaktusy. Rośliny te, pomagają zmniejszyć ilość toksyn, grzybów i pleśni w powietrzu, co może przyczynić się do złagodzenia objawów alergii. Należy jednak pamiętać, że niektóre z nich są trujące dla zwierząt domowych.

Zioła i suplementy na alergię

Na alergię pomagają też pewne gatunki ziół, z których można robić wywary, herbatki, okłady i inhalacje. Należą do nich m.in. rumianek, pokrzywa, bazylia, szałwia, mięta pieprzowa i Echinacea. Działają one kojąco, wspomagają oddychanie i łagodzą obrzęki oczu lub skóry. Skuteczne może okazać się też zażywanie suplementów, które wspierają równowagę układu odpornościowego oraz działają przeciwzapalnie. Będą to: witamina C i D, kwasy tłuszczowe omega-3 oraz prebiotyki.

Jakie leki na alergię wybrać?

W łagodzeniu objawów kataru siennego najlepiej wybrać leki przeciwhistaminowe na alergię. W celu leczenia symptomów w okolicach nosa można wybrać spraye lub aerozole, a w przypadku oczu – krople. Zawsze trzeba się zapoznać z ulotką, ponieważ niektóre leki np. obkurczające błonę śluzową mogą być stosowane nie dłużej niż kilka dni. Jeśli jednak alergia jest długotrwała, męcząca i objawia się wieloma intensywnymi symptomami – warto skonsultować się z lekarzem w celu przepisania silniejszych leków na receptę.

Jak złagodzić objawy alergii na pyłki tabletkami?

Tabletki na alergię są jednym z najpopularniejszych rodzajów leków przeciwhistaminowych. Dzielą się one na leki I i II generacji. Te pierwsze stosowane są przy silniejszych objawach, ponieważ działają szybko, ale często powodują senność i inne efekty uboczne. Z kolei leki drugiej generacji – mogą być stosowane w codziennej terapii sezonowej, ponieważ rzadziej powodują senność i inne powikłania. Najbezpieczniejsze, ale przy lekkich objawach, są tabletki o ziołowym składzie, np. z rumiankiem, bzem czarnym czy imbirem.

Niektóre tabletki przeciwhistaminowych dostępne bez recepty, w swoim składzie zawierają też substancje pomocnicze z pseudoefedryną, co pozwala jednocześnie złagodzić objawy alergiczne oraz zmniejszać obrzęk błon śluzowych nosa. Są one zalecane przy intensywniejszych objawach alergii.

Pomocne mogą się okazać też leki antyleukotrienowe, które blokują działanie leukotrienów, czyli substancji zapalnych uwalnianych podczas reakcji alergicznej. Używa się ich przy leczeniu, współistniejącej astmy alergicznej, ponieważ redukują obrzęk oraz łagodzą kaszel i duszności. Są one dostępne na receptę.

Leki wziewne i donosowe – kiedy są skuteczne?

Leki wziewne na alergie, mogą okazać się okazać pomocne, gdy katar sienny wywołuje również objawy tj. astma alergiczna. Jednak w przypadku pozostałych symptomów nie będą one konieczne. Z kolei leki donosowe, w postaci kropli, sprayów, aerozoli czy płynów do płukania nosa – są głównym sposobem w walce z dolegliwościami ze strony górnych dróg oddechowych. Pomagają one złagodzić obrzęk, przynoszą ulgę, odtykają nos, oczyszczają go z alergenów wewnątrz i zmniejszają ilość wydostającej się wydzieliny.

Alergia na pleśnie i grzyby – co stosować?

W przypadku nadwrażliwości na zarodniki grzybów i pleśni, warto stosować leki, które działają na objawy uczuleniowe. Ten rodzaj alergii może wywoływać: łzawienie oczu, katar, kaszel, kichanie, świąd i zmęczenie. Należy zatem dobrać odpowiednie preparaty, którymi mogą być leki przeciwhistaminowe w formie tabletek, krople do oczu lub aerozole do nosa. Dobrze jest unikać otoczenia, w którym znajdują się te alergeny oraz zapobiegać ich powstawaniu w domu. W tym celu należy dbać o czystość wilgotnych miejsc, regularnie wietrzyć mieszkanie, a także, jeśli jest taka konieczność, zaopatrzyć się w filtry powietrza lub pochłaniacze wilgoci.

Jak leczyć alergię?

Alergii niestety nie da się całkowicie wyleczyć. Jeśli nas dotyczy, powróci z kolejnym sezonem. Można jednak stosować skuteczne leki przeciwhistaminowe i inne domowe sposoby, które na długo lub nawet cały okres pylenia, spowodują maksymalne obniżenie siły objawów. Jeżeli regularnie dokuczają Ci jakiekolwiek symptomy uczuleniowe, warto wybrać się do alergologa, w celu potwierdzenia na co dokładnie masz alergie.

Kiedy organizm napotyka alergen (w tym przypadku pyłki roślin), układ odpornościowy błędnie traktuje go jako zagrożenie i zaczyna produkować przeciwciała IgE, które wiążą się z tym alergenem. To prowadzi do uwalniania histaminy, która wywołują typowe objawy alergii. W celu diagnostyki, lekarz zleca badania – testy skórne lub z krwi – które polegają na wywołaniu kontrolowanej reakcji organizmu na alergen i obserwacji, jak sobie z nim radzi.

Jeżeli pacjent cierpi na intensywne symptomy alergiczne, a leki (nawet na receptę) niewiele pomagają, można przeprowadzić immunoterapię alergenową, czyli tzw. odczulanie. Jest to proces długotrwały, ponieważ może zająć od 3 do 5 lat, w zależności od reakcji organizmu i dalszych zaleceń lekarza. Efekty są jednak długoterminowe. Immunoterapia dzieli się na dwa rodzaje:

podskórna – polega na podawaniu alergenu poprzez zastrzyki. Zwykle rozpoczyna się od częstszych dawek (np. co tydzień), a potem przechodzi do rzadszych (np. co miesiąc).

doustna – polega na podawaniu alergenów w postaci tabletek lub kropli, które pacjent przyjmuje codziennie.

Warto jednak mieć na uwadze, że terapia odczulająca nie może być przeprowadzana u każdego, ze względu na ryzyko wystąpienia poważnych powikłań. Dotyczy to:

pacjentów, cierpiących na choroby współistniejące, tj. nowotwory, przewlekłe infekcje wirusowe i bakteryjne oraz schorzenia autoimmunologiczne;

osób, u których w wyniku alergii dochodzi do wstrząsu anafilaktycznego;

dzieci poniżej 5. roku życia;

kobiet w ciąży.

FAQ - Najczęstsze pytania o alergię i katar sienny

Sezon alergiczny to wyzwanie dla wielu osób zmagających się z katarem siennym. Objawy często utrudniają codzienne funkcjonowanie, dlatego warto wiedzieć, jak je rozpoznać i skutecznie łagodzić. Poniżej odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania.

Czym jest katar sienny i jak odróżnić go od przeziębienia?

Katar sienny to alergiczny nieżyt nosa wywołany przez pyłki. W odróżnieniu od przeziębienia nie powoduje gorączki ani bólu gardła, a wydzielina z nosa jest wodnista i bezbarwna. Objawy utrzymują się długo i cyklicznie powracają.

Jakie są najczęstsze objawy kataru siennego?

Wodnisty katar, częste kichanie, zatkany i swędzący nos, łzawienie i swędzenie oczu, świąd skóry, kaszel, zmęczenie i trudności z koncentracją.

Kiedy w Polsce występuje najsilniejsze pylenie i jakich roślin?

Marzec: leszczyna, olsza, topola.

Kwiecień: brzoza, dąb.

Maj: brzoza, dąb, trawy, babka lancetowata, szczaw, pokrzywa.

Czerwiec: trawy, komosa.

Jakie domowe sposoby pomagają złagodzić objawy alergii?

Wietrzenie mieszkania rano lub wieczorem, zmiana ubrań po powrocie do domu, noszenie okularów przeciwsłonecznych, płukanie nosa solą fizjologiczną, inhalacje, napary z rumianku, pokrzywy, szałwii czy mięty.

Jakie leki bez recepty można stosować na alergię?

Tabletki przeciwhistaminowe, krople i spraye do nosa, krople do oczu, preparaty ziołowe oraz suplementy wzmacniające odporność.

Czy można całkowicie wyleczyć alergię?

Alergii nie da się całkowicie wyleczyć, ale leki i domowe sposoby skutecznie łagodzą objawy. Można też rozważyć immunoterapię (odczulanie).

Kto nie może stosować terapii odczulającej?

Terapii odczulającej nie mogą stosować osoby z nowotworami, chorobami autoimmunologicznymi, wstrząsem anafilaktycznym, dzieci poniżej 5 lat i kobiety w ciąży. [shopArticles]https://aptekaiderm.pl/pl/menu/ukaszenia-owadow-385.html,https://aptekaiderm.pl/pl/blog/sekret-morwy-1745481102.html,https://aptekaiderm.pl/pl/blog/salmonella-enterica-charakterystyka-chorobotworczosc-wystepowanie-w-produktach-spozywczych-1744383542.html[/shopArticles]